Η τεχνολογική επανάσταση που αναμένεται στον αγροτικό κλάδο βρίσκεται στα σπάργανα και οι τεχνολογικές εξελίξεις είναι ραγδαίες.
Η είσοδος των νέων τεχνολογιών στην χώρα μας γίνεται με αργούς ρυθμούς, λόγω του ιδιαίτερου διαρθρωτικού χαρακτήρα της ελληνικής γεωργίας και των αναρίθμητων προβλημάτων του πρωτογενούς τομέα.
Σε αναπτυγμένες γεωργικά και τεχνολογικά χώρες, όπως είναι οι ΗΠΑ, η Αυστραλία και οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης, οι νέες γεωργικές τεχνολογίες υιοθετούνται ταχύτατα, δίνοντας ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον αγροτικό κλάδο τους.
Ο κεντρικός πυλώνας της Γεωργίας Ακριβείας, είναι ο διαχωρισμός ενός χωραφιού σε πολλές ζώνες διαφορετικής διαχείρισης, λόγω της παραλλακτικότητας των αγροκτημάτων. Πιθανότατα στο μακρινό μέλλον -μέσω της τεχνολογικής εξέλιξης- θα φτάσουμε στην διαφοροποιημένη και εξατομικευμένη διαχείριση του κάθε φυτού ενός αγροκτήματος.
Στόχος της Γεωργίας Ακριβείας, είναι η αύξηση της παραγωγής με τις ίδιες εισροές (σπόροι, φάρμακα, λιπάσματα, νερό κτλ) ή η διατήρηση της παραγωγής στα ίδια επίπεδα με χρήση χαμηλότερων εισροών (δηλαδή η αύξηση της παραγωγικότητας και η μεγιστοποίηση του οικονομικού κέρδους). Επιπλέον, η Γεωργία Ακριβείας συμβάλλει τα μέγιστα στην προστασία του περιβάλλοντος και Βιώσιμη Ανάπτυξη.
Η Γεωργία Ακριβείας χρησιμοποιεί υπερσύγχρονες τεχνολογίες όπως:
– Τηλεπισκόπηση μέσω δορυφόρων και αεροφωτογραφιών (drones)
– Πολυεπίπεδη χαρτογράφηση ενός αγρού με χρήση ειδικού λογισμικού (GIS)
– Αγροτικά μηχανήματα με GPS και ειδικούς αισθητήρες
– Εδαφολογική χαρτογράφηση και αναλυτικοί εδαφολογικοί χάρτες (ψηφιακοί χάρτες γονιμότητας & θρεπτικής κατάστασης του εδάφους, με πολλά επιμέρους δεδομένα γονιμότητας όπως το εδαφικό pH, η ηλεκτρική αγωγιμότητα και η εδαφική σύσταση)
– Τεχνολογίες χρήσης διαφοροποιούμενης δόσης αγροτικών εισροών (φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων, σπόρων, νερού κτλ)
– Ψηφιακές πλατφόρμες: συγκέντρωση δεδομένων, ανάλυση και λήψη βέλτιστων αποφάσεων για την διαχείριση ενός αγροκτήματος (πλέον και με χρήση της τεχνητής νοημοσύνης), για την υποστήριξη όσων εμπλέκονται στην αγροτική παραγωγή (αγρότες, γεωπόνοι κτλ). Σήμερα είναι εύκολη η άμεση ενημέρωση μέσω κινητού τηλεφώνου με χρήση ειδικών εφαρμογών και λογισμικών.
Παραδείγματα Γεωργίας Ακριβείας:
1. Στην παραπάνω φωτογραφία, οι πράσινες ζώνες μπορεί να δείχνουν γονιμότερα τμήματα και οι κίτρινες & κόκκινες ζώνες πιο άγονα τμήματα ενός αγρού.
Μέσω της χαρτογράφησης (εδαφολογικός χάρτης) και της χρήσης λιπασματοδιανομέα με GPS και ειδικό λογισμικό, μπορεί να γίνει διαφορετική λίπανση στην κάθε ζώνη (λιγότερο λίπασμα από το σύνηθες στην πράσινη ζώνη και αυξημένη λίπανση στην κόκκινη ζώνη).
2. Στο παράδειγμα της παραπάνω φωτογραφίας, μετά από αεροφωτογραφίες σκαναρίσματος με χρήση του “δείκτη βλάστησης NDVI” (δείκτης βλάστησης NDVI: Normalized Difference Vegetation Index), η κόκκινη ζώνη μπορεί να είναι βαμβάκι μειωμένης βλαστικής ανάπτυξης (“κοντό” βαμβάκι), η κίτρινη ζώνη βαμβάκι μέτριου ύψους (μέτριας βλαστικής ανάπτυξης) και η πράσινη ζώνη ψηλά βαμβακόφυτα (“λαίμαργα”).
Έτσι, αντί να γίνει η παραδοσιακή γενικευμένη δόση ψεκασμού του ρυθμιστή ανάπτυξης PIX (Mepiquat Chloride) σε όλο το χωράφι της βαμβακοκαλλιέργειας (πχ 100 ml/στρέμμα), μέσω της χρήση του δείκτη NDVI, σχετικών χαρτών και τεχνολογίας GPS, γίνεται διαφοροποιημένη δόση μέσω ειδικού εξοπλισμού (πχ 20ml στην κόκκινη ζώνη, 40ml στην κίτρινη, 80ml στην ανοιχτοπράσινη και 100 ml στην σκουροπράσινη ζώνη). Αποτέλεσμα της διαφοροποιημένης εφαρμογής PIX είναι η μεγάλη εξοικονόμηση και η βέλτιστη δόση για υψηλότερη παραγωγή.
3. Στο ίδιο παράδειγμα της παραπάνω φωτογραφίας, η διάρθρωση χρωμάτων πράσινο → κίτρινο → κόκκινο μπορεί να απεικονίζει τα επίπεδα εδαφικής υγρασίας.
Έτσι οι κίτρινες και κόκκινες ζώνες θα μπορούσαν να αρδεύονται περισσότερες ώρες μέσω στάγδην άρδευσης και οι πράσινες ζώνες ελάχιστα, με αποτέλεσμα την αυξημένη παραγωγή.
4. Στο παράδειγμα της παραπάνω φωτογραφίας επίσης, το κόκκινο χρώμα θα μπορούσε να είναι έναρξη κάποιας καταστροφικής ασθένειας (πχ σεπτορίωση σε σιτάρι) που ανιχνεύεται από τους ειδικούς αισθητήρες ενός drone, πριν καν τα συμπτώματα των φυτών γίνουν ορατά στο ανθρώπινο μάτι.
Ο έγκαιρος ψεκασμός με κατάλληλο μυκητοκτόνο, είναι κρίσιμος για την καταπολέμηση της ασθένειας και ο έγκαιρος εντοπισμός της ασθένειας πριν πάρει επιδημική μορφή, είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή (η τελική παραγωγή μπορεί να μειωθεί στο μισό λόγω της σεπτορίασης). Στην συνέχεια ψεκαστικό μηχάνημα με χρήση GPS, μπορεί να ψεκάσει διαφοροποιημένες δόσεις μυκητοκτόνου, με αποτέλεσμα την μεγάλη μείωση του κόστους φυτοπροστασίας της καλλιέργειας (πχ την ελάχιστη δόση στην πράσινη ζώνη, την μέγιστη δόση στην κόκκινη ζώνη και διάμεση δόση στην κίτρινη ζώνη).
Άλλες εφαρμογές Γεωργίας Ακριβείας στηρίζονται σε μοντέρνους αισθητήρες.
Παράδειγμα ο αισθητήρας τύπου “Greenseeker” που προσαρμόζεται στον λιπασματοδιανομέα και αναγνωρίζει την ευρωστία των φυτών, ώστε να εφαρμόζει διαφορετική αζωτούχο λίπανση (επιφανειακή λίπανση) σε κάθε ζώνη ενός χωραφιού.
Άλλο παράδειγμα είναι ο αισθητήρας τύπου “Weedseeker” που προσαρμόζεται σε ειδικά ψεκαστικά (πχ κατευθυνόμενου ψεκασμού, τύπου “ραουνταπιέρα”) και κατευθύνει τα ζιζανιοκτόνα στοχευμένα στην φυλλική επιφάνεια του κάθε ζιζανίου, αποφεύγοντας τον ψεκασμό όλης της επιφάνειας του εδάφους (χρήση πολύ μικρότερων ποσοτήτων ζιζανιοκτόνου ανά στρέμμα, οικονομία και προστασία του περιβάλλοντος).
Σήμερα πλέον, δορυφόροι και drones σαρώνουν εύκολα τις καλλιέργειες (με ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία) και δημιουργούν ψηφιακούς χάρτες (με δείκτες βλάστησης όπως o NDVI) που δείχνουν, την περιεκτικότητα των φυτικών ιστών σε νερό, την θρεπτική κατάσταση των φυτών της καλλιέργειας, πιθανή ύπαρξη ασθενειών και εχθρών κ.ο.κ (πολυεπίπεδους χάρτες παρόμοιους με της φωτογραφίας).
Οι χάρτες αυτοί, αξιοποιούνται από ειδικό γεωργικό εξοπλισμό μέσω GPS (σπαρτικές, θεριζοαλωνιστικές, λιπασματοδιανομείς, ψεκαστικά, αρδευτικά συστήματα κτλ).
Οι τεχνολογίες της Γεωργίας Ακριβείας (Precision Agriculture ) και της Έξυπνης Γεωργίας (Smart Farming) αποτελούν τον πυρήνα της 3ης Γεωργικής Επανάστασης που εξελίσσεται στις μέρες μας.